یکی از اصول زندگی مشترک این است که همسران در مقام هم وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند تا در کنار یکدیگر بتوانند آرامش را تجربه کنند. لازمه ی داشتن جامعه سالم و همراه آرامش، در درجه اول این است که خانواده های سالم و پر از آرامش داشته باشد. یکی از مهم ترین نهادهای اجتماع که تاثیر زیادی در جامعه دارد، خانواده است. هر اتفاقی چه خوب و چه بد، در خانواده رخ بدهد، تاثیر خود را مستقیم یا غیر مستقیم بر جامعه وارد می کند. بنابراین باید مهارت های ارتباط همسران و یا ارتباط والد- فرزندی را یاد بگیریم تا بتوانیم از سلامت و آرامش روان برخوردار باشیم. یکی از مهم ترین مهارت ها، مهارت گفت و گو است که خود بر چند قسمت تقسیم می شود. مهارت های گوش دادن، صحبت کردن و گفت و گو.
مهارت گوش دادن
یکی از مهم ترین مهارت هایی که لازم و واجب است که همسران یاد بگیرند، مهارت گوش دادن است. اگر من با تمام وجود به صحبت های همسرم گوش بدهم، در واقع به او می فهمانم که " برای من مهم هستی، دوست دارم نیازت را بشناسم و برآورده نمایم". هنگامی که همسران با اصول به حرف های یکدیگر گوش بدهند، تقریبا نصف راه را برای رسیدن به صمیمیت طی کرده اند. گوش دادن اساسی نیازمند رعایت پیش زمینه هایی است.
قدم اول:
در گفت و گو، یکی از همسران گوینده و دیگری شنونده است. هر کدام در مقام خود باید وظیفه خود را به نحو احسنت انجام دهند تا یک گفت و گوی همراه با آرامش را بتوانند تجربه کنند
قدم اول برای گوش دادن اساسی، این است که موانع گوش دادن را شناسایی کنیم. به این معنا که ابتدا به شناخت نسبت به این مساله برسیم که چه اتفاقی می افتد تا باعث می شود نتوانیم به حرف های همسرمان گوش بدهیم؟ در زیر این موانع به صورت مختصر ذکر می شود.
فالگیر نشوید
از مهم ترین عواملی که منجر به عدم گوش دادن می شود این است که، همسران نسبت به حرف، قصد و نیت همدیگر ذهن خوانی می کنند و حرف ها را همان گونه که خودشان می خواهند برداشت می کنند و صحت و سقم آن را از طرف مقابلشان نمی پرسند.
فیلتر نکنید
در این حالت همسران فقط به آن قسمت از حرف های همسرشان گوش می دهند که به نفع شان است.
فقط بشنوید
برخی مواقع بزرگترین مشکل همسران این است که به حرف های یکدیگر گوش می دهند که در نهایت یکدیگر را نصیحت کنند و پند و اندرز بدهند.
در خیالات سیر نکنید
زمان هایی اتفاق می افتد که ما به فکر مسایل مختلف می افتیم و نمی توانیم به صحبت های همسرمان گوش بدهیم.
حواس پرتی های امروزی
مسایلی از قبیل مجله، اینترنت، تلویزیون، موبایل و مشکلات جسمی و روانی، می توانند از عواملی باشند که ذهن همسران را به خود مشغول کرده و مانع از گوش دادن صحیح بشوند.
اگر شما در ارتباط با همسرتان از موانع بالا استفاده می کنید، حتما و قطعا باید با تمرین کردن آنها را از بین ببرید.
قدم دوم:
بعد از شناخت موانع گوش دادن صحیح، باید 3 اصل را در گفت و گو، رعایت کنیم.
1- شفاف سازی
2- خلاصه کردن
3- بازخورد
در یک گفت و گوی صحیح همسران حتما باید مهارت های گوش دادن را یاد بگیرند. اگر 3 اصل بالا همراه با زبان بدن در یک گفت و گو رعایت شود، همسران می توانند راحت تر به همدیگر گوش بدهند و به صمیمیت برسند.
اصل اول: شفاف سازی هست. یعنی هنگامی که همسران با یکدیگر صحبت می کنند نسبت به قسمت هایی که برایشان ایجاد ابهام کرده است، از همدیگر سوال بپرسند و ابهامات خود را بر طرف نمایند.
اصل دوم: خلاصه کردن است. حتما باید حرف هایی که بین همسران رد و بدل می شود در ذهنشان خلاصه شود.
اصل سوم: بازخورد است. یعنی خلاصه حرف های طرف مقابلمان را به او بیان کنیم.
با رعایت این 3 اصل به همسرمان می توانیم بفهمانیم که برایش ارزش و اهمیت قایل هستیم و حاضریم به حرفهایش گوش بدهیم.
زبان بدن
یکی از مهم ترین مهارت هایی که لازم و واجب است که همسران یاد بگیرند، مهارت گوش دادن است. اگر من با تمام وجود به صحبت های همسرم گوش بدهم، در واقع به او می فهمانم که " برای من مهم هستی، دوست دارم نیازت را بشناسم و برآورده نمایم
در بالا ذکر شد که باید همراه 3 اصل اساسی، زبان بدن را هم هدایت کنیم. ما علاوه بر این که با گوش هایمان گوش می کنیم، باید با دیگر اعضای بدنمان هم گوش کردن را نشان دهیم.
اصول گوش دادن با زبان عبارتند از:
1- شنونده به همان حالتی که گوینده است قرار بگیرد.
2- شنونده حتما سرش را تکان بدهد. این تکان دادن سر به معنای تایید و تصدیق حرفهای طرف مقابلمان نیست و فقط به معنای این است که حواسم به حرفهایت هست.
3- به حالت گشوده و با لبخند باشیم.
4- دست به سینه ننشینیم.
مهارت صحبت کردن
دو اصل مهم و اساسی و کاربردی در صحبت کردن همسران وجود دارد.
1- هیچ گاه از فاعل تو در ابتدای جمله استفاده نکنید.
2- در ابتدای جملات از فاعل من استفاده کنید.
به جای این جمله:
تو همیشه دیر به منزل می آیی و من را عصبانی می کنی!
بهتر است بگوییم:
من از این که دیر به خانه می آیی احساس ناراحتی می کنم.
وقتی ما جمله را با تو شروع می کنیم در واقع حس سرزنش کردن و یا مقصر دانستن را در همسرمان ایجاد می کنیم و به تبع این حس، همسرمان تمایلی به گوش دادن به مابقی صحبت های ما را ندارد.
گفت و گو
در گفت و گو ، یکی از همسران گوینده و دیگری شنونده است. هر کدام در مقام خود باید وظیفه خود را به نحو احسن انجام دهند تا یک گفت و گوی همراه با آرامش را بتوانند تجربه کنند. پیشنهاد می شود برای بحث های چالشی زندگیتان، از تکنیک پنج دقیقه استفاده کنید. به این معنا که همسران در یک موقعیت مکانی و زمانی مناسب شروع به صحبت نسبت به یک مساله مهم زندگیشان بکنند. در این حالت هر یک از همسران مدت زمان مشخصی را صحبت می کنند.
بهتر است که این زمان به صورت هر 5 دقیقه برنامه ریزی بشود. خانم پنج دقیقه نسبت به موضوع مورد نظر صحبت کند و آقا هم همینطور و بعد دوباره نوبت خانم و بعد آقا. اینقدر این کار ادامه می یابد تا همسران بتوانند مشکلشان را مدیریت کنند. این تکنیک در صورتی که در آن اصول مربوط به گوش دادن فعال و پویا رعایت شود، بسیار موثر می باشد.